حالت تشابهی و استثنائی

حالت تشابهی و استثنائی
هرگاه کلماتی نظیر: چون، مانند، مثل بین دو اسم قرار گیرند، اسم دوّم از لحاظ ترکیب حالتی مشابه اسمِ اوّل خواهد داشت.
مانند: علی هم مانند حسن، کشتی گیر است.علی در این جمله مسندالیه است و حسن دارای حالت تشابهی است.
علی مانند حسن کشتی گیر است. در این جماه علی فاعل و حسن دارای حالت تشابهی است.
اگر اسمِ دوّم از لحاظ داشتن صفت یا انجام عمل، از کلمه قبل از خود مستثنی شود، دارای حالت استثنایی است و این عمل معمولا، با کلماتی مانند: جز، غیراز، مگر و الّا صورت می پذیرد.
1 - همه آمدند جز مادربزرگ. ( در این جمله « همه» فاعل است. مادربزرگ در حالت استثنائی قرار دارد یا مستثنی است.)
2 - همۀ دانش آموزان آمدند مگر لیلا. ( در این جمله « دانش آموزان» مسندالیه است و لیلا مستثنی)
تمامی کلماتیکه دارای حالت تشابهی و استثنائی هستند، در ترکیب نیز متمّم هستند. زیراکلمات: مثل، مانند، چو، همچو، همچون، الّا، مگر و غیر از، که قبل از آنها می آیند، حرف اضافه هستند.
*