۱۳۹۹ بهمن ۲۱, سه‌شنبه

متمّم

تعريف متمم
متمم به گروه هایی گفته می شود که ظرفیت هسته را کامل می کنند. اين هسته ممكن است فعل، اسم، صفت يا قيد باشد.

گروه هايي كه متمم واقع مي شوند عبارتند از:   گروه اسمي، گروه صفتي، گروه حرف اضافه اي، گروه قيدي و بند كه اين گروه ها به همراه هستة خود و با توجه به ظرفيت فعل در نقش هاي دستوري خاصي ظاهر مي شوند. به طور كلي، متمم ها به دو دستة اختياري و اجباري تقسيم مي شوند.

احمد كتاب را به مينا پس داد.

1 - احمد متمم اجباري:  فاعل

2 - کتاب متمم اجباري:  متمم مستقيم/  مفعول

3 - به مینا متمم اختياري: متمم فعل

4 - پس داد هستۀ جمله

در جملۀ بالا گروه هاي مشخص شده1 و 2  متمم هاي اجباري هستند اما گروه حرف اضافه اي « به مينا » يك ح ف اضافه ) «به » به عنوان هسته(  و يك وابسته )مينا(  دارد كه در جملۀ بالا يك متمم اختياري است.

)طبیب زاده 1391)

در صورت مستتر بودن و عدم ظهور آن، جمله بدساخت نمي شود؛ به همين دليل به آن متمم اختياري  مي گويند.

در جملۀ احمد كتاب را پس داد. يا در جملۀ  مريم با دوستش از خانه به مدرسه آمد.

1 – مریم متمم اجباري: فاعل
2 – دوستش متمم اختياري: قيد

3 – از خانه متمم اختياري: قيد

4 – به مدرسه متمم اختياري: قيد

5 – آمد هستۀ جمله

همانطور كه در شماره هاي 2- 3- 4 مشخص شده است، متمم هاي ياد شده به دليل اينكه ظرفيت فعل جمله به آنها نيازي ندارد و از طرف ديگر، اين گونه فعل ها در ذهن كاربران زبان فارسي با حرف اضافة خاصي نمي آيند، متمم اختياري ناميده مي شوند و نقش دستوري آنها قيد است.

 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

جملۀ پرسشی تاکیدی

  جمله پرسشی تاکیدی جمله پرسشی تاکیدی یک نوع جمله سوالی است که در حقیقت پرسشی در آن مطرح نیست. بلکه شکل پرسش ، نکته ای را که در جمله است ت...