صرف فعل نوشتن

 نوشتن: یازماق
مضارع اخباری
می نویسم: یازیرام
می نویسی: یازیرسان
می نویسد: یازیر
می نویسیم: یازیروخ، یازیریخ
می نویسید: یازیرسیز
می نویسند: یازیرلار
*
ماضی استمراری
می نوشتم: یازیردیم
می نوشتی: یازیردین
می نوشت: یازیردی
می نوشتیم: یازیردوخ، یازیردیق
می نوشتید: یازیردیز
می نوشتند: یازیردیلار
*
ماضی ملموس
داشتم می نوشتم: یازماخدایدیم
داشتی می نوشتی: یازماخدایدین
داشت می نوشت: یازماخدایدی
داشتیم می نوشتیم: یازماخدایدیق
داشتید می نوشتید: یازماخدایدیز
داشتند می نوشتند: یازماخدایدیلار
*
ماضی مطلق
نوشتم: یازدیم
نوشتی: یازدین
نوشت: یازدی
نوشتیم: یازدیق، یازدوخ
نوشتید: یازدیز
نوشتند: یازدیلار
*
ماضی نقلی
نوشته ام: یازمیشام
نوشته ای: یازمیسان، یازیبسان
نوشته است: یازیبدیر، یازیب
نوشته ایم:یازمیشیق
نوشته اید: یازمیسیز
نوشته اند: یازیبلار
*
ماضی نقلی استمراری
می نوشته ام - می نوشته ای - می نوشته است - می نوشته ایم - می نوشته اید - می نوشته اند
*
ماضی بعید
نوشته بودم: یازمیش ایدیم
نوشته بودی: یازمیش ایدین
نوشته بود: یازمیش ایدی
نوشته بودیم: یازمیش ایدیق
نوشته بودید: یازمیش ایدیز
نوشته بودند: یازمیش ایدیلار
*
ماضی ابعد
نوشته بوده ام - نوشته بوده ای - نوشته بوده است
نوشته بوده ایم - نوشته بوده اید - نوشته بوده اند
*
ماضی التزامی
نوشته باشم - نوشته باشی - نوشته باشد
نوشته باشیم - نوشته باشید - نوشته باشند
*

متمّم

تعريف متمم
متمم به گروه هایی گفته می شود که ظرفیت هسته را کامل می کنند. اين هسته ممكن است فعل، اسم، صفت يا قيد باشد.

گروه هايي كه متمم واقع مي شوند عبارتند از:   گروه اسمي، گروه صفتي، گروه حرف اضافه اي، گروه قيدي و بند كه اين گروه ها به همراه هستة خود و با توجه به ظرفيت فعل در نقش هاي دستوري خاصي ظاهر مي شوند. به طور كلي، متمم ها به دو دستة اختياري و اجباري تقسيم مي شوند.

احمد كتاب را به مينا پس داد.

1 - احمد متمم اجباري:  فاعل

2 - کتاب متمم اجباري:  متمم مستقيم/  مفعول

3 - به مینا متمم اختياري: متمم فعل

4 - پس داد هستۀ جمله

در جملۀ بالا گروه هاي مشخص شده1 و 2  متمم هاي اجباري هستند اما گروه حرف اضافه اي « به مينا » يك ح ف اضافه ) «به » به عنوان هسته(  و يك وابسته )مينا(  دارد كه در جملۀ بالا يك متمم اختياري است.

)طبیب زاده 1391)

در صورت مستتر بودن و عدم ظهور آن، جمله بدساخت نمي شود؛ به همين دليل به آن متمم اختياري  مي گويند.

در جملۀ احمد كتاب را پس داد. يا در جملۀ  مريم با دوستش از خانه به مدرسه آمد.

1 – مریم متمم اجباري: فاعل
2 – دوستش متمم اختياري: قيد

3 – از خانه متمم اختياري: قيد

4 – به مدرسه متمم اختياري: قيد

5 – آمد هستۀ جمله

همانطور كه در شماره هاي 2- 3- 4 مشخص شده است، متمم هاي ياد شده به دليل اينكه ظرفيت فعل جمله به آنها نيازي ندارد و از طرف ديگر، اين گونه فعل ها در ذهن كاربران زبان فارسي با حرف اضافة خاصي نمي آيند، متمم اختياري ناميده مي شوند و نقش دستوري آنها قيد است.