۱۴۰۴ آبان ۲۳, جمعه

فعل معلوم - فعل مجهول

 فعل معلوم : 

به فعلی که فاعل آن معلوم باشد فعل معلوم می گوئیم .

مانند : میهمانان آمدند . شاگردان معلم را دیدند .

ائتکن ائیله ملر : ائیله مین ایش گؤ ره نی به للی اولسا ، بیز اونا ائتکه م ائیله م دییه ریک.

قوناقلار گلدیلر .   اؤیرنجیلر ، اویرتمه نی گؤردولر .
*

فعل مجهول :

فعل مجهول فعلی است که فاعل آن معلوم نباشد . به عبارت دیگر می توانیم فعل متعدی را به فاعل نسبت دهیم و فاعل را نیاوریم .

مانند : شاگردان معلم را دیدند .

در جمله بالا می توانیم شاگردان را حذف  کنیم و بگوئیم  معلم در خیابان دیده شد . در این جمله دیده شد به معلم نسبت داده شده است . نهاد جمله مفعول است نه فاعل . . پس ما فعل دیده شد را که به مفعول نسبت داده شده است فعل مجهول می گوئیم . از آنجائی که می دانیم فقط فعل متعدی می تواند مفعول داشته باشد پس فعل مجهول همیشه از فعل متعدی ساخته می شود . اما فعل لازنم مفعول ندارد از این رو از فعل لازم ، مفعول به کار نمی رود . به طور مثال : ما هیچ وقت نمی گوئیم  « رفته شد »  یا «  آمده شد »
*

فعل مجهول چگونه ساخته می شود ؟

فعل مجهول از صفت مفعولی ( بن مضارع + ه ) فعل اصلی و ساختهای فعل معین « شدن » ساخته می شود . زمان فعل مجهول را زمان فعل معین « شدن » مشخص می کند .
*

فعل مجهول در چه مواردی به کار می رود ؟

1 – وقتی که فاعل معلوم نباشد .

مانند : در بسته شد .

2 – وقتی گوینده به فعل توجه دارد و فاعل یعنی کننده کار مورد نظر نیست .

مانند : خیابان کنده شد .

3 – گوینده نخواهد نام فاعل را به میان آورد .

مانند : حسن کشته شد .

*

گاهی وقتها ساختهای « گردیدن » و « گشتن » به جای « شدن » به عنوان فعل معین به کار می روند و فعل را مجهول می کنند .

مانند : کارها آشفته گردیده .     گلها افسرده گشته اند .

....

ائدیلگه ن ائیله ملر : ائیله مین ایش گؤره نی به للی اولماسا ، بیز اونا ائدیلگه ن ائیله م دییه ریک .

قاپی باغلاندی .

 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر